“Naar welke afspiegeling van Nederland gaan wij tijdens dit EK kijken?” Deze vraag, gesteld door Robert Vuijsje in zijn opiniestuk voor NRC, zet aan tot nadenken over de huidige samenstelling van ons nationale voetbalelftal. Vuijsje wijst erop dat de nationale selectie grotendeels bestaat uit spelers met een migratieachtergrond, terwijl de samenleving nog steeds verdeeld is over racisme en integratie, gezien de recente politieke ontwikkelingen.

Vuijsje maakt een vergelijking met Frankrijk, waar zwarte spelers volledig geaccepteerd zijn als onderdeel van het nationale team. Dit contrasteert met de situatie in Nederland, waar volledige acceptatie nog ontbreekt. Dit roept belangrijke vragen op over hoe we als land omgaan met diversiteit en inclusiviteit, zowel op als buiten het voetbalveld. Wanneer zien we diversiteit als iets dat ons verrijkt, en wanneer wordt het gezien als iets negatiefs?

Vuijsje stelt ook de kritische vraag: “Als er de afgelopen vijftig jaar geen immigratie was geweest, zoals onze grootste politieke partij wil, wie zou dan nu voor het Nederlands elftal spelen? Wie zou onze doelpunten maken?”

En ook: “Stel dat Nederland de finale haalt met deze grotendeels zwarte selectie, welke regeringsleider vertegenwoordigt ons daar? Wordt dat een lid van het nieuwe kabinet, met als belangrijkste agendapunt het zoveel mogelijk buiten de deur houden van immigranten?”

Wat maakt het EK anders dan de Slavernijherdenking op 1 juli?

Deze vragen dwingen ons om na te denken over de paradoxen en spanningen binnen onze maatschappij. Enerzijds vieren we de prestaties van onze nationale helden op het voetbalveld, ongeacht hun achtergrond. Anderzijds worstelen we met kwesties van racisme en uitsluiting in ons dagelijks leven en politieke landschap.

Het is duidelijk dat het nationale elftal een afspiegeling is van de multiculturele realiteit van Nederland. Het voetbalveld lijkt soms een van de weinige plaatsen waar diversiteit niet alleen wordt geaccepteerd, maar ook wordt gevierd, mits er gepresteerd wordt zoals gehoopt. De racistische opmerkingen op sociale media dwingen ons echter om de racistische ondertoon van onze samenleving onder ogen te zien.

Ik hoop dat terwijl we ons klaarmaken om het Nederlands elftal aan te moedigen aankomende dinsdag, we ook reflecteren op de bredere maatschappelijke vragen die Vuijsje opwerpt. Laten we streven naar een samenleving waar iedereen, ongeacht afkomst, dezelfde kansen krijgt en dezelfde waardering geniet, zowel binnen als buiten het voetbalstadion.

---

#2 Wanneer maak je deel uit van een cultuur?

Je maakt deel uit van een cultuur wanneer je de normen, waarden, gebruiken, tradities en gedragingen van die cultuur deelt en beleeft. Er zijn verschillende manieren waarop iemand onderdeel kan zijn van een cultuur.

Geboorte en Opvoeding: Vaak wordt iemand in een cultuur geboren en opgevoed, waarbij hij of zij de taal, gewoonten, religieuze praktijken en sociale normen van die cultuur aanleert. Leefomgeving: Door te wonen in een bepaalde regio of gemeenschap, wordt men blootgesteld aan en neemt men de cultuur van die omgeving over. Dit kan zowel nationaal als regionaal zijn. Sociale Interactie: Door interactie met anderen binnen een cultuur, zoals familie, vrienden, school en werk, neemt men de normen en waarden van die cultuur over. Aanpassing en Acceptatie: Soms kan iemand deel gaan uitmaken van een cultuur door zich aan te passen en geaccepteerd te worden door de leden van die cultuur. Dit kan gebeuren door migratie, huwelijk of langdurig verblijf in een andere cultuur. Participatie in Culturele Praktijken: Door deel te nemen aan culturele activiteiten zoals feesten, rituelen en andere traditionele gebruiken, identificeert men zich met en wordt men geaccepteerd in die cultuur.

Cultuur is ook dynamisch en verandert voortdurend. Zo kan iemand nieuwe aspecten van een cultuur adopteren en zo hun culturele identiteit ontwikkelen of veranderen. Neem bijvoorbeeld de weggelopen ezel Diesel. Vijf jaar na zijn vermissing werd hij door een jager gespot in een wapitikudde en opgenomen als één van hen.

---

#3 Scorito: kenners vs GTP

Oranje is weer te vinden op het internationale voetbalveld en dat betekent: bitterballen, bier, stampvolle kroegen, oranjekoorts en Scorito-voorspellingen!

Laatst was het al in het nieuws: Ria (60) staat bovenaan in de Scorito-ranking, iets waar ze zelf ook van staat te kijken, want voetbal is iets waar ze allesbehalve verstand van heeft. Scorito is een app waar je sportvoorspellingen kunt maken, per wedstrijd, poule, kampioen en topscorers. Je kunt je inschrijven als team (vaak zijn het vrienden, familie of collega’s) en concurreert onderling en met de rest van de Scorito-deelnemers. Dit jaar doen er 1.074.818 deelnemers mee.

Ook ik (Maxime) zit in een Scorito-poule, net als de afgelopen internationale toernooien. Ik weet wel iets van voetbal, maar je hoeft mij niet te vragen wie waar staat op het veld en al helemaal niet hoe goed het team van Georgië is. Dit was de afgelopen keren ook wel te zien aan mijn score. De winst van een voetbalshirt naar keuze was voor mij een onhaalbare droom. Maar toen…

…Toen was er ChatGPT. “Reminder! Morgen = Deadline” werd er in de groepschat gestuurd. Stress! En toen dacht ik, ha, ik wil dit jaar ook wel kans maken op dat voetbalshirt, ik ga ChatGPT vragen. Work smarter, not harder, right?

Met de prompt: “Based on statistical prediction, what is going to be the score of the EK match [land vs land]?” kwamen er allemaal analyses en berekeningen waarna er cijfers per wedstrijd uit kwamen, wel met een decimaal na de komma. Braaf heb ik alle cijfers afgerond en in Scorito ingevuld. Het spel kon beginnen. Eindstand tot de 1/8e finales: ik sta bovenaan de ranking in mijn poule.

Voor de aankomende wedstrijden heb ik ook alvast mijn grote vriend geraadpleegd en de voorspellingen ingevuld. Ik houd jullie op de hoogte.

---

#4 Oslo

Toeristen. Iedere grote stad heeft er mee te maken. Zo was er deze week groot nieuws dat Barcelona vanaf 2028 de verhuur van particuliere woningen gaat verbieden. Amsterdam denkt na over toegangspoortjes en in Venetië zijn inmiddels luidsprekers en groepen groter dan 25 personen verboden. Deze week ging er een campagne viraal van de stad Oslo. Het inzicht is dat de redenen waarom de inwoners klagen misschien wel eens dezelfde reden zou kunnen zijn waarom anderen deze stad bezoeken. Dit inzicht hebben ze gebruikt om er een sterk verhaal van te maken. Een inwoner van Oslo klaagt dat hij niet hoeft te wachten op een geweldige tafel in een populair restaurant, of dat er op verschillende bestemmingen geen drukte is of rijen zijn. Aan het eind vraagt ​​hij zich hardop af of je Oslo überhaupt wel als een stad kunt beschouwen. Het resultaat is een heerlijke satire op alle dingen die een stad definiëren, terwijl tegelijkertijd wordt belicht wat Oslo zo anders maakt.

 

---

#5 Dove

We kennen allemaal de “Real Beauty” campagne van Dove. Met het mooie inzicht dat ‘real beauty’ van binnen zit en niet uit een potje kan komen. Inmiddels zijn we aangekomen in het tijdperk van onbeperkte mogelijkheden om de mooiste virtuele beelden te maken die er denkbaar zijn. Je kon er bijna op wachten dat Dove hier iets mee zou gaan doen. En inderdaad. Het antwoord van Dove is inmiddels zichtbaar. En eerlijk gezegd is het nog beter dan ik mij had kunnen voorstellen. Kijk maar eens naar deze commercial. Het zegt het allemaal. Maar er is meer. Dove heeft een site gemaakt hoe AI-gegenereerde beelden schoonheidsnormen kunnen beïnvloeden. Je kunt een brochure downloaden waarin enkele basisregels worden geschetst om merken en makers te helpen afbeeldingen te maken die meer representatief zijn. Praktisch, met duidelijke instructies over het overwegen van bepaalde prompts als je toch gebruik gaat maken van door AI gegenereerde beelden. Het verhaal is helemaal rond, het neemt stelling op een positieve manier en past volledig bij de positionering. Een masterpiece!

---

#6 Fandom

Wat betekent Fandom? Volgens Wikipedia is de omschrijving van de term Fandom als volgt: “een subcultuur die wordt gevormd door een gemeenschap van fans die een gemeenschappelijke interesse delen in een cultureel fenomeen, zoals een hobby, boek, sage, auteur, filmgenre of een mode.” YouTube heeft in samenwerking met het Fandom Institute een onderzoek laten doen naar de ontwikkelingen van Fandom. Wat is de diepere laag onder fandom en hoe manifesteert die zich? Zoals elke fan je zal vertellen: fandom is geen frivool tijdverdrijf. Het zijn ervaringen die mensen helpen hun identiteit vorm te geven. Ze cultiveren sterkere verbindingen met hun gemeenschap. De trend die men signaleert is een verschuiving van passief volgen naar actief deelnemen. Fans consumeren niet alleen, ze nemen steeds vaker actief deel en creëren content (video’s) om hun toewijding te laten zien en om de connecties te versterken met andere liefhebbers. De resultaten van het onderzoek vind je in dit rapport. Een mooi bewijs dat cultuur een steeds grotere rol gaat spelen in het maken en onderhouden van connecties. En door die goed te analyseren begrijp je steeds beter hoe je doelgroep begrijpt.

---

#7 Purpose

Het woord komt vaak voorbij in deze nieuwsbrief. Als er één onderwerp is waarover de meningen uiteenlopen dat is het wel dit thema. Volgens mij is het gewoon iets dat je doet in plaats van het hardop te zeggen. Iets met identiteit, waarden en normen. Maar in de wereld van communicatie denkt men daar toch anders over. Dan is het schijnbaar belangrijk om het juist wel te vertellen. Ook al voel je dan dat het meer is bedacht dan echt. Meer te maken heeft met perceptie dan een diepgewortelde overtuiging. Denken dat je er een concurrerend voordeel mee kunt behalen en niet in de gaten hebben dat je de plank volledig misslaat. Gelukkig hebben ze in de States ook een Arjen Lubach. Hij was even van de buis maar is inmiddels weer terug op het scherm. Jon Stewart. De Host van The Daily Show. Als iemand een onderwerp kan fileren is hij het wel. Kijk maar eens naar zijn visie op het fenomeen Purpose. I rest my case.

---

#8 Notebook LM

Een handig AI tooltje van Google. Iedereen die een AI-tool (ChatGPT, Perplexity, Claude enz.) gebruikt om antwoorden te vinden of tekst te genereren weet dat deze netwerken gebruik maken van alle beschikbare data. Maar wat nu als je zelf een berg content, onderzoek, boeken, papers of andere bronnen beschikbaar hebt. En voor de goede antwoorden wil je alleen gebruik maken van deze informatie. Het nieuwe Notebook LM van Google zorgt voor een oplossing. Je bouwt hier als het ware je eigen bibliotheek en al je vragen, opdrachten en antwoorden kunnen alleen maar uit je eigen bibliotheek komen. Je maakt dus je eigen chatbot. Daarnaast gebruikt het ook nog eens het meest professionele model van Google. Op deze pagina kan je zien hoe eenvoudig Notebook LM werkt.

---

#9 Media 2030

In oktober 2023 verscheen in AD het verhaal van Lia Kiercoff uit Rome. Het was het verhaal van de krantenkiosk, of beter de edicole, die Lia samen met haar man al veertig jaar runt in Rome en die helaas met sluiting wordt bedreigd. Vroeger verkochten Lia en haar man op een goede zondag zo’n 900 kranten, nu nog maar veertig. Terwijl het AD het verhaal optekent begint de klok van de kerk naast de kiosk te beieren vanwege een begrafenis. “Weer een klant kwijt”, zegt Lia. De gemiddelde leeftijd van de Italiaanse krantenkoper ligt ruim boven de vijftig.

Het verhaal van Lia en haar edicole beperkt zich uiteraard niet tot Rome, maar geeft wel op kleine schaal aan wat wereldwijd al een tijd zichtbaar is. De digitalisering die in sommige domeinen disruptieve gevolgen heeft en vooral jongere doelgroepen aanzet tot nieuwe vormen van mediaconsumptie.

Met deze woorden begint Peter Wiegman zijn update voor Media 2030. De eerste editie van Media 2030 verscheen twee jaar geleden. Een overzicht van 20 jaar mediadata van 2000 tot en met 2020 en een visie richting 2030 van 10 experts op basis van die data. We zijn nu twee jaar verder. Tijd om te bepalen of de verkenning uit 2021 nog steeds de goede kant op wijst. Deze editie geeft waar mogelijk een update van het cijfermateriaal dat eerder werd gebruikt voor Media 2030 en kijkt naar recente ontwikkelingen in de mediaconsumptie. Denk hierbij aan AI, de verdere groei van streamingsdiensten, de opmars van retailmedia, nieuwsconsumptie en de effecten van het gebruik van sociale media waar het gaat om bijvoorbeeld polarisering en desinformatie. Kortom: genoeg ontwikkelingen voor een tweede deel Media 2030.

---

#10 Search Whisperer

Henk van Ess is een internationaal expert op het gebied van online onderzoeksmethoden. Ik heb Henk tijdens een training aan het werk gezien en het is indrukwekkend om te zien hoe hij de beschikbare tools gebruikt om te vinden wat in eerste instantie onvindbaar lijkt. Deze week heeft Henk zijn Search Whisperer onthuld. Een door AI aangedreven tool die is ontworpen om zoekopdrachten zodanig aan te passen dat de kans op goede antwoord exponentieel stijgt. Als een gebruiker bijvoorbeeld een ‘waarom’-vraag stelt, kan Search Whisperer de zoekwoorden herschrijven en er ‘omdat’ in opnemen, wat mogelijk relevantere resultaten oplevert. Dit genuanceerde begrip van taal en context onderscheidt de tool van traditionele zoekmachines. De mogelijkheden van de tool reiken in de huidige versie verder dan eenvoudige trefwoordoptimalisatie. Search Whisperer probeert inherente vooroordelen in zoekmachines te overwinnen door zoekopdrachten te maken die gericht zijn op wetenschappelijke (.edu), overheids- (.gov) en organisatorische (.org) bronnen, evenals op pdf’s en ander materiaal van hoge kwaliteit dat vaak over het hoofd wordt gezien bij standaardzoekopdrachten. Een journalist die onderzoek doet naar een complex milieuprobleem kan bijvoorbeeld tot de ontdekking komen dat Search Whisperer trefwoorden voorstelt die leiden tot academische artikelen en overheidsrapporten, waardoor een uitgebreider en evenwichtiger beeld wordt geboden dan een typische Google-zoekopdracht. Er is een beta versie van Search Whisperer beschikbaar. Ik raad iedereen aan om deze eens te proberen.

Tot de volgende keer!